به عنوان یک متخصص DevOps، مسلط بودن به دستورات خط فرمان لینوکس برای مدیریت موثر سرورها، اتوماسیون و عیب‌یابی سیستم ها یه امر خیلی مهم هست.
توی این مطلب ۶۰ دستور اساسی لینوکس (چیت‌شیت) رو با توضیحات واضح و مثال‌های عملی بررسی میکنیم و باهاشون آشنا میشیم. این چیت شیت به شما کمک میکنه مهارت‌های لینوکسی خودتون رو به صورت ساده و عملی ارتقا بدین.
پس تا انتهای این مطلب با من همراه باشید:
1. id - پیدا کردن نام و شناسه‌های عددی کاربر و گروه کاربر فعلی یا هر کاربر دیگر.
id -u root
2. cd - تغییر دایرکتوری: به یک دایرکتوری دیگر بروید.
cd /home/user/documents
3. pwd - چاپ مسیر کاری: مسیر کامل دایرکتوری فعلی را نمایش میده.
pwd
4. mkdir - ساخت دایرکتوری: یک دایرکتوری جدید ایجاد میکنه.
mkdir new_folder
5. rm - حذف: فایل‌ها یا دایرکتوری‌ها را حذف میکنه.
rm file.txt
6. cp - کپی کردن: فایل‌ها یا دایرکتوری‌ها را کپی میکنه.
cp file.txt /backup
7. mv - جابجا کردن: فایل‌ها یا دایرکتوری‌ها رو جابجا میکنه.
mv file.txt /new_location
8. touch - ایجاد فایل خالی: یک فایل خالی جدید ایجاد میکنه.
touch new_file.txt
9. cat - پیوست و نمایش: محتوای یک فایل را نمایش میده.
cat file.txt
10. nano - ویرایشگر متنی: یک فایل متنی را برای ویرایش باز میکنه.
nano file.txt
11. grep - جستجوی متن: الگوهای متنی را در فایل‌ها جستجو میکنه.
grep "pattern" file.txt
12. find - جستجوی فایل‌ها و دایرکتوری‌ها: فایل‌ها و دایرکتوری‌ها رو جستجو میکنه.
find /path/to/search -name "file_name"
13. chmod - تغییر دسترسی فایل: مجوزهای دسترسی فایل را تغییر میده.
chmod 755 file.sh
14. chown - تغییر مالکیت: مالک و گروه یک فایل یا دایرکتوری رو تغییر میده.
chown user:group file.txt
15. ps - وضعیت پروسه‌ها: پروسه‌های در حال اجرا رو نمایش میده.
ps aux
16. top - مانیتورینگ فعالیت سیستم: پروسه‌های سیستم رو به صورت زنده مانیتور میکنه.
top
17. kill - خاتمه دادن به پروسه‌ها: یک پروسه رو با استفاده از شناسه ی اون خاتمه میده.
kill PID
18. wget - دانلود فایل‌ها: فایل‌ها را از اینترنت دانلود میکنه.
wget https://example.com/file.zip
19. curl - انتقال داده با URL: داده را به یا از یک سرور انتقال میده.
curl -O https://example.com/file.txt
20. tar - آرشیو و استخراج: فایل‌های آرشیو فشرده را ایجاد یا استخراج میکنه.
tar -czvf archive.tar.gz folder
21. ssh - شل امن: به یک سرور راه دور به صورت امن متصل میشه.
ssh user@remote_host
22. scp - کپی امن فایل‌ها: فایل‌ها را بین سیستم‌های محلی و راه دور با استفاده از SSH کپی میکنه.
scp file.txt user@remote_host:/path
23. rsync - همگام‌سازی راه دور: فایل‌ها و دایرکتوری‌ها را بین سیستم‌ها همگام‌سازی میکنه.
rsync -avz local_folder/ user@remote_host:remote_folder/
24. df - فضای دیسک آزاد: استفاده از فضای دیسک را نمایش میده.
df -h
25. du - استفاده از دیسک: اندازه فایل‌ها و دایرکتوری‌ها را نشان میده.
du -sh /path/to/directory
26. ifconfig - پیکربندی شبکه: تنظیم یا نمایش رابط‌های شبکه (منسوخ شده، از ip استفاده کنید).
ifconfig
27. ip - پیکربندی IP: مدیریت آدرس‌های IP و تنظیمات شبکه.
ip addr show
28. netstat - آمار شبکه: نمایش اتصالات و آمار شبکه (منسوخ شده، از ss استفاده کنید).
netstat -tuln
29. systemctl - کنترل سیستم: مدیریت سرویس‌های سیستم با استفاده از systemd.
systemctl start service_name
30. journalctl - ژورنال systemd: مشاهده لاگ‌های سیستم با استفاده از ژورنال systemd.
journalctl -u service_name
31. free - نمایش فضای آزاد: میزان فضای آزاد موجود را نمایش میده.
free -m
32. at - اجرای دستورات در زمان مشخص: دستورات را در زمان مشخصی اجرا میکنه.
echo "command" | at 15:30
33. ping - اتصال شبکه: اتصال شبکه به یک میزبان را بررسی میکه.
ping google.com
34. traceroute - ردیابی مسیر: مسیر بسته‌ها تا رسیدن به یک میزبان را ردیابی میکنه.
traceroute google.com
35. curl - بررسی اتصال سایت: بررسی میکنه که آیا یک سایت بالا هست یا نه.
curl -Is https://example.com | head -n 1
36. dig - ابزار اطلاعات دامنه: اطلاعات DNS برای یک دامنه را بازیابی میکنه.
dig example.com
37. hostname - نمایش یا تنظیم نام میزبان: نمایش یا تغییر نام میزبان سیستم.
hostname
38. who - نمایش کاربران: نمایش کاربران فعلی وارد شده.
who
39. useradd - اضافه کردن کاربر: یک حساب کاربری جدید ایجاد میکنه.
useradd newuser
40. usermod - اصلاح کاربر: خصوصیات حساب کاربری را تغییر میده.
usermod -aG groupname username
41. passwd - تغییر رمز عبور: رمز عبور کاربر را تغییر میده.
passwd username
42. sudo - اجرای دستورات به عنوان سوپر یوزر: دستورات را به عنوان سوپر یوزر اجرا میکنه.
sudo command
43. lsof - لیست فایل‌های باز: فایل‌های باز و پروسه‌های استفاده کننده را لیست میکنه.
lsof -i :port
44. nc - نت‌کت: ابزاری برای خواندن و نوشتن داده‌ها در اتصالات شبکه.
echo "Hello" | nc host port
45. scp - کپی امن بین میزبان‌ها: فایل‌ها را به صورت امن بین میزبان‌ها کپی میکنه.
scp file.txt user@remote_host:/path
46. sed - ویرایشگر جریان: دستکاری متن با استفاده از عبارات با قاعده.
sed 's/old/new/g' file.txt
47. awk - پردازش متن: اسکن الگو و پردازش متن.
awk '{print $2}' file.txt
48. cut - استخراج ستون‌های متن: ستون‌های مشخصی از متن را استخراج میکنه.
cut -d"," -f2 file.csv
49. sort - مرتب‌سازی خطوط: خطوط فایل‌های متنی را مرتب میکنه.
sort file.txt
50. diff - مقایسه فایل: تفاوت بین دو فایل را نمایش دهید.
diff file1.txt file2.txt
51. ls - لیست فایل‌ها و دایرکتوری‌ها: محتوای یک دایرکتوری را لیست میکنه.
ls -la
52. history - نمایش دستورات قبلی: نمایش دستورات قبلاً اجرا شده.
history 10
53. cron - برنامه‌ریزی وظایف: مدیریت وظایف زمان‌بندی شده.
crontab -e
54. ssh-keygen - تولید کلید احراز هویت: ایجاد جفت کلید عمومی/خصوصی برای احراز هویت.
ssh-keygen
55. nslookup - جستجوی نام سرور: ابزاری برای بررسی DNS نام میزبان به IP یا IP به نام میزبان.
nslookup google.com
56. tr - ترجمه یا حذف کاراکترها: برای ترجمه یا حذف کاراکترها.
cat crazy.txt | tr "[a-z]" "[A-Z]"
57. tnc - تست اتصال شبکه: ابزاری برای نمایش اطلاعات تشخیصی برای یک اتصال.
tnc google.com --port 443
58. w - نمایش کاربران فعلی.
w
59. su - تغییر کاربر.
su - root
60. ac - زمان کلی اتصال برای همه کاربران یا کاربران مشخص شده.
ac john
توی لیست بالا با ۶۰ دستور مهم توی لینوکس آشنا شدیم. البته توصیه میشه همیشه قبل از استفاده راهنمای هر کدوم از دستورات رو هم مطالعه کنید.
اگه شما هم دستور جالبی میشناسین از بخش نظرات برای ما ارسال کنید.
برای اطلاع از پاسخ به نظر شما می توانید ایمیل یا شماره موبایل خود را وارد نمایید. *
ایمیل و شماره موبایل شما کاملا مخفی خواهد ماند و در سایت نمایش داده نخواهد شد. *
